5-dekabr 2023-yil, seshanba.
👉 BAYRAMLAR:
🇺🇳 BMT – Xalqaro ko’ngillilar kuni.
🇺🇳 Butunjahon tuproq kuni.
🌏 Butunjahon Ninzalar kuni.
🌏 Butunjahon tryuklar kuni.
🔹 MILLIY BAYRAMLAR:
🇭🇹 Gaiti, 🇩🇴 Dominikan – Ochilish kuni.
🇩🇪 Germaniya, Avstriya – Krampus tuni.
🇳🇱 Gollandiya – Sovg‘alar oqshomi.
🇨🇺 Kuba – Quruvchilar kuni.
🇱🇺 Niderlandiya – Sovg‘alar oqshomi.
🇷🇺 Rossiya – Ko’ngillilar kuni.
🇷🇺 Rossiya – Harbiy shon-sharaf kuni: Moskva yaqinida Sovet qo’shinlari qarshi hujum boshlagan kun.
🇸🇷 Surinam – Bolalar kuni.
🇹🇭 Tailand – Otalar kuni.
🇺🇦 Ukraina – Statistika xodimlari kuni.
👉 VOQEALAR:
– 1349 – Nyurenbergda ommaviy yahudiylarni kaltaklash sodir etildi.
– 1456 – Zilzila tufayli Neapol vayron bo‘ldi 35 ming qurbon.
– 1484 – Papa Innokentiy VIII jodugarlarni ovlashni boshlab bergan bullani e’lon qildi.
– 1492 – Xristofor Kolumb Gaiti oroliga kelib tushdi.
– 1714 – Pyotr I muqaddas shahid Ketrin ordenini ta’sis etdi.
– 1812 – Napoleon I Rossiyada armiyasini qoldirib, Parijga jo’nab ketdi.
– 1830 – Gektor Berliozning «Fantastik simfoniyasi» birinchi marotaba ijro etildi.
– 1894 – Reyxstag binosi qurib bitkazildi.
– 1919 – Serbiya, Xorvatiya va Sloveniya Qirolligi (kelajakda Yugoslaviya) Avstriya va Bolgariya bilan tinchlik shartnomalari tuzishga rozi bo’ldi.
– 1924 – Palexning eski rus qishlog’ida Palex san’at ustaxonalari tashkil etildi.
Sara kitoblar kanali manzilini ko‘rsatishni unutmang
– 1929 – Tojikiston SSR tashkil topdi.
– 1936 – SSSRda Stalin Konstitutsiyasi qabul qilindi.
– 1937 – Yaponiya qo’shinlari Xitoyning Nankin shahrini egallab olishdi.
– 1941 – Ulug’ Vatan urushi paytida, Moskva yaqinida Sovet qo’shinlarining qarshi hujumi.
– 1952 – Londonda Ulkan smog boshlanib, minglab inglizlarning hayotiga zomin bo’ldi.
– 1957 – Leningradda dunyoda birinchi “Lenin” atom muzyorari suvga tushirildi.
– 1967 – Vetnam urushi: Dakshondagi ommaviy qirg‘in, 250 kushi o‘ldirildi.
– 1994 – Budapesht memorandumi imzolandi.
– 2003 – Kislovodsk – Mineralniye Vodiy poyezdi vagonida terrorchilik xuruji sodir bo’ldi.
– 2020 – Yaponiyaning “Hayabusa-2” zondi Ryugu asteroididan tuproq namunalarini Yerga yetkazdi.
👉 TAVALLUDLAR:
– 1782 – Martin Van Buren (1862) – AQShning 8-Prezidenti (1837–1841), amerikalik siyosatchi va davlat arbobi.
– 1803 – Fedor Tyutchev (1873) – rus shoiri, diplomat, konservativ publisist.
– 1820 – Afanasiy Fet (1892) – rus shoiri, tarjimon, memuarist.
– 1861 – Armando Diaz (1928) – Italiya harbiy rahbari, Italiya marshali.
– 1861 – Konstantin Korovin (1939) – rus rassomi va teatr rassomi.
– 1890 – Frits Lang (1976) – nemis kinorejissori.
– 1896 – Carl Ferdinand Cori (1987) – amerikalik biokimyogar, Nobel mukofoti sohibi (1947).
– 1901 – Verner Geyzenberg (1976) – nemis fizigi, kvant mexanikasi asoschilaridan biri, Nobel mukofoti sohibi (1932).
– 1901 – Uolt Disney (1966) – amerikalik animatsion film rejissyori, prodyuser, rassom.
– 1903 – Sesil Frank Pauell (1969) – ingliz fizigi, Nobel mukofoti sohibi (1950).
– 1910 – Soyib Xo’jayev (1982) – teatr va kino aktyori, O’zbekiston xalq artisti.
– 1916 – Bashorat Mirboboyeva (2010) – birinchi oʻzbek ayol parashyutchisi va birinchi oʻzbek ayol parovoz mashinisti.
Sara kitoblar kanalidan olindi
– 1922 – Nosir Ahmedov – anatom, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan arbobi (1990).
– 1928 – Musayev Joʻra (2014) – genetik olim, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan arbobi (1980).
– 1940 – Mahkamov Maxmudov – yozuvchi, publisist, tarjimon.
– 1945 – Nina Ruslanova (2021) – sovet va rus teatr va kino aktrisasi, Rossiya xalq artisti.
– 1962 – Yoʻldoshev Nigʻmatilla – Oʻzbekiston Respublikasi Bosh prokurori (2019-yildan).
– 1963 – Garri Kasparov – O‘zarbayjonlik (SSSR) xalqaro grossmeyster.
– 1966 – Patrisiya Kaas – fransuz pop qo’shiqchisi va aktrisasi.
– 1970 – Saba Tümer – turkiyalik teleboshlovchi va jurnalist.
– 1979 – Rustam Qosimjonov – shaxmatchi, Xalqaro grosmeytser, sobiq jahon chempioni.
– 1995 – Keytlin Osmond – kanadalik figurali uchuvchi, jahon (2018) va olimpiya (2018) chempioni.