Bugun 13-mart 2024-yil, chorshanba.
BAYRAMLAR:
Tailand fili kuni.
Butunjahon “Risling” oq vinosi kuni.
MILLIY BAYRAMLAR:
AQSh, Illinoys – Pluton kuni.
AQSh – Kokosli tort kuni.
Buyuk Britaniya – Chekishdan voz kechish kuni.
Grenada – Inqilob kuni.
Kanada – Fuqarolik bayrami.
Lyuksemburg – Burgzonndeg – Olov festivali.
Rossiya – Qalmiq she‘riyati kuni.
Tailand – Fillar kuni.
Tunis – Erkin internet kuni.
Yaponiya – Kasuga-Matsuri.
VOQEALAR:
– 1656 – Yangi Amsterdamda (hozirgi Nyu-York) yahudiylarga sinagogalar qurish taqiqlandi.
– 1781 – ingliz astronomi Uilyam Xerschel Uranni kashf etdi.
– 1845 – Mendelson-Bartoldining skripka kontserti E minorda birinchi marta ijro etildi.
– 1852 – “NY Lantern Weekly” gazetasi Sem tog‘aning birinchi rasmini nashr etdi.
– 1869 – D. Mendeleyev o‘zining Davriy jadvalini tuzishni nihoyasiga yetkazdi.
– 1877 – Quloqchin (наушники) patentlandi.
– 1881 – Rossiya imperatori Aleksandr II suiqasd qurboni bo‘ldi.
– 1884 – Xartum qamali.
– 1917 – «Izvestiya» gazetasining birinchi soni nashr etildi.
– 1921 – Mongoliya o‘z mustaqilligini e’lon qildi.
– 1925 – Tennessida evolyutsiya ta’limotini o‘qitish taqiqlandi.
– 1938 – Rus tili SSSRdagi barcha maktablarda o’qish uchun majburiy fan sifatida joriy etildi.
– 1943 – Xolokost: Krakovdagi getto qirgʻini.
– 1954 – SSSR Davlat Xavfsizlik qo‘mitasi (KGB) tuzildi.
– 1974 – Parijda Sharl de Goll nomidagi aeroport ochildi.
– 1988 – Eng uzun suvosti tunneli – Seykan ochildi (Xonsyu-Xokkaydo 53,85 km).
– 1989 – Butunjahon o‘rgimchak to‘ri (World Wide Web, WWW) – internet yaratildi.
– 1995 – Lars von Trier «Poklik nazorati» shov-shuvli namoyishini yaratdi.
– 1996 – Buyuk Britaniyadagi Danblayn boshlang’ich maktabidagi qirg’in.
Sara kitoblar kanali manzilini ko‘rsatishni unutmang
– 1997 – Teleefirda gʻayritabiiy olov paydo boʻldi.
– 2004 – DARPA Grand Challenge robotlarining birinchi musobaqasi bo’lib o’tdi.
– 2004 – Opera tenori Luchano Pavarotti “Metropolitan Opera” sahnasida tomoshabinlar bilan xayrlashdi.
– 2013 – Fransisk 266-Rim Papasi etib saylandi.
– 2014 – Roskomnadzor veb-saytlarni sudgacha bo’lgan birinchi ommaviy bloklashni amalga oshirdi.
TAVALLUDLAR:– 1720 – Sharl Bonnet (1793) – shveytsariyalik tabiatshunos va faylasuf, partenogenez hodisasini kashf etgan.
– 1733 – Jozef Pristli (1804) – ingliz ruhoniysi, faylasuf, kimyogar, kislorod va ammiakni kashf qilgan.
– 1741 – Iosif II (1790) – Germaniya qiroli (1764-yildan), Muqaddas Rim imperiyasi imperatori (1765-yildan).
– 1855 – Persival Lovell (1916) – amerikalik astronom, matematik, diplomat va ishbilarmon.
– 1888 – Anton Makarenko – (1939) – sovet pedagogi va yozuvchisi.
– 1899 – Jon Van Flek (1980) – amerikalik fizik, Nobel mukofoti sohibi (1977).
– 1900 – Seferis Giorgos (1971) – grek shoiri, Nobel mukofoti sohibi (1963).
– 1907 – Mircha Eliade (1986) – ruminiyalik yozuvchi, dinlar tarixchisi.
– 1910 – Irina Bugrimova (2001) – sovet sirk artisti, SSSRda birinchi hayvon o‘rgatuvchi ayol.
– 1911 – Ronald Xabard (1986) – amerikalik fantast yozuvchi va faylasuf.
– 1913 – Sergey Mixalkov (2009) – sovet shoiri, dramaturg, masalchi, SSSR va Rossiya madhiyalari muallifi.
Sara kitoblar kanalidan olindi
– 1922 – Devid Kugultinov (2006) – sovet va qalmoq shoiri, jurnalist, harbiy korrispondent.
– 1925 – Jon Teyt (2019) – amerikalik matematik.
– 1926 – Doğan Avcıoğlu (1983) – turk jurnalisti, yozuvchi, mutafakkir va siyosatchi.
– 1942 – Sketmen Jon (1999) – amerikalik jaz musiqachisi va shoiri.
– 1944 – Igor Kio (2006) – sovet sirk artisti, illyuzionist.
– 1951 – Irina Alfyorova – teatr va kino aktrisasi, Rossiya xalq artisti.
– 1992 – Kaya Rouz Skodelario-Devis – ingliz aktrisasi.
– 1993 – Simen Xegstad Kryuger – norvegiyalik chang‘ichi, ikki karra olimpiya chempioni.
– 1995 – Anna Vyaxireva – rossiyalik gandbolchi, Olimpiya chempioni (2016).
– 1995 – Mikaela Shiffrin – amerikalik tog’ chang’ichisi, ikki karra Olimpiya chempioni, ko’p karra jahon chempioni.