29-may 2024-yil, chorshanba

BAYRAMLAR:

Xalqaro BMT tinchlikparvar kuchlari kuni.

Butunjahon sog‘lom ovqatlanish kuni.

Alpinistlar kuni (norasmiy).

MILLIY BAYRAMLAR:

AQSh – Viskonsin kuni (Viskonsin).

Rod-Aylend AQSh tarkibiga kirgan kun.

Argentina – Quruqlik qo‘shinlari kuni.

Belarus – Harbiy avtomobilchilar kuni.

Dominikan Respublikasi – Onalar kuni.

Indoneziya – Qariyalar kuni.

Nepal – Respublika kuni.

Qirg‘iziston – Qurolli kuchlar kuni.

Rossiya – Harbiy avtomobilchilar kuni va Bojxona xizmati faxriylari kuni.

Shvetsiya – Faxriylar kuni.

Turkiya – Istambul fath etilgan kun.

Turkmaniston – Ichki ishlar organlari xodimlari kuni.

Ukraina – Qurolli kuchlar topografiya xizmati xodimlari kuni.

VOQEALAR:

1176 – Lenyano jangi sodir bo’ldi, Lombard Ligasi lashkari Muqaddas Rim imperatori Frederik Barbarossa qo’shinlarini mag’lub etdi.

1453 – Usmoniy sultoni Fotih Sulton Mehmet Istanbulni Fath etib Sharqiy Rim (Vizantiya) imperiyasiga yakun yasadi. Istanbulning fathi O’rta asrlarning oxiri bo’ldi.

1660 – Angliyada monarxiya tiklandi.

1790 – Rod-Aylend koloniyalar ichida AQSh Konstitutsiyasini tan oldi.

1802 – fizik va elektrometallurgiya asoschisi akademik V. V. Petrov elektr yoyi hodisasini kashf etdi.

1832 – Kanadada Rido kanali ochildi.

1873 – Rus qo‘shinlari Xivani egallashdi.

1913 – «Bahor» teatri namoyishi.

1914 – Kanadaning «RMS Empress of Irlandiya» nomidagi kemasi Saint Lawrence ko’rfazida g’arq bo’ldi, 1024 nafar yo’lovchining o’limiga sabab bo’ldi.

1936 – Turk bayrog’i haqidagi qonun Turkiya Buyuk millat Majlisi tomonidan qabul qilindi.

1942 – Bing Krosbi «White Christmas» bestsellerini yozdi.

1953 – Yangi Zelandiyalik alpinist Edmund Hillari va nepalik Sherpa Tenzing Norgay Everestga chiqishni bajargan birinchi odam bo’ldi.

1964 – Falastin milliy kengashi Falastinni ozod qilish tashkiloti (FOT) tashkil etilganligini e’lon qildi.

1985 – Heysel fojiasi: Yevropa Chempionlar Kubogi finalida – Belgiyaning «Heysel» stadionida Liverpul – Yuventus musobaqasida 39 kishi halok bo’lgan va 350 kishi jarohatlangan.

1988 – AQSh Prezidenti Ronald Reyganning SSSRga tashrifi boshlandi.

1988 – Istanbul bo‘g’ozi va Fotih Sulton Mehmet ko’prigining qurilish ishlari yakunlandi.

1990 – Boris Yeltsin Rossiya oliy sovetiraisi etib saylandi.

2008 – Nepal respublika deb e’lon qilindi.

2009 – AQSh prezidenti Oq uyda kiberxavfsizlik bo’limi tashkil etilganligini e’lon qildi.

2010 – Viktor Orban Vengriya bosh vaziri bo’ldi.

2015 – Mohammadu Buxari Nigeriya prezidenti bo’ldi, u ilgari bu lavozimni 1983-1985-yillarda egallagan edi.

2022 – Nepaldagi Mustangda DHC-6 halokati.

TAVALLUDLAR:

1630 – Kharl II (1685) – Angliya va Shotlandiya qiroli (1660-1685).

1716 – Lui Jan-Mari Daubanton (1799) – fransuz tabiatshunosi.

1830 – Luiza Mishel (1905) – fransuz yozuvchisi va jamoat arbobi, Parij Kommunasi qahramoni.

1855 – Devid Bryus (1931) – ingliz mikrobiologi, parazitolog, kasallik qo‘zg‘atuvchi bakteriyalarni aniqlagan olim.

1874 – Gilbert Keyt Chesterton (1936) – ingliz yozuvchisi, jurnalist, mutafakkir.

1912 – Muxtor Ashrafiy – bastakor, dirijyor, professor, pedagog, O‘zbekiston xalq artisti.

1917 – Jon Kennedi (1963) – AQShning 35-prezidenti.

1920 – Jon Xarsaniy (2000) – venger iqtisodchisi,

Nobel mukofoti sohibi (1994).

1922 – Salima Asqarova (1997) – mikrobiolog, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan fan arbobi (1982).

1953 – Aleksandr Abdulov –

Rus teatr va kino aktyori.

1957 – Jan-Kristof Yokkoz (2016) – fransiyalik matematik, Dinamik tizimlar boʻyicha ishlari bilan tanilgan.

1959 – Rupert Everett – ingliz aktyori, yozuvchi va qoʻshiqchi.

1979 – Iroda Dilroz – xonanda, «Nihol» mukofoti sovrindori (2001).

1981 – Andrey Arshavin – Rossiyalik taniqli futbolchi.

1985 – Shohruxxon – O‘zbek estada qo‘shiqchisi va aktyor.